تاریخ و جغرافیای ایران و جهان

معرفی تاریخ و جغرافیای ایران و جهان همراه با مستندات

تاریخ و جغرافیای ایران و جهان

معرفی تاریخ و جغرافیای ایران و جهان همراه با مستندات

جغرافیای طبیعی ایران

سه شنبه, ۱۳ اسفند ۱۳۹۲، ۱۱:۳۳ ب.ظ

حدود ۹۰% خاک‌ ایران‌ در محدوده‌ فلات‌ ایران‌ واقع‌ شده‌ و کشوری‌ کوهستانی‌ محسوب‌ می‌ شود.بیش‌ از نیمی‌ ازمساحت‌ کشور را کوهها وارتفاعات‌ ،۱۴ را صحراها و کمتر از ۱۴ آن‌ را نیز اراضی‌ قابل‌ کشت‌ تشکیل‌ داده‌ است‌ .

                  

 

کشور ایران‌ با ۱۹۵/۶۴۸/۱ کیلومتر مربع‌ وسعت‌ (هفدهمین‌ کشور جهان‌ )در نیمکرة‌ شمالی‌ ،نیمکرة‌ شرقی‌، در قارة‌ آسیا و در قسمت‌ غربی‌ فلات‌ ایران‌ واقع‌ شده‌ و جزء کشورهای‌ خاورمیانه‌ است‌ . نصف‌ النهار َ۵ ْ۴۴ شرقی‌ از غربی‌ ترین‌ نقطه‌ ایران‌ (حدود ۵۰ کیلومتری‌ غرب‌ ماکو) و نصف‌ النهار َ۱۸ ْ۶۳ شرقی‌ از شرقی‌ ترین‌ نقطه‌ ایران‌ (حدود ۱۵۰ کیلومتری‌ جنوب‌ شرقی‌ سراوان‌ )عبورمی‌ کند .همچنین‌ مدار َ۳ ْ۲۵ شمالی‌ از جنوبی‌ ترین‌ نقطة‌ ایران‌ (حدود ۸۵ کیلومتری‌ چابهار)َ و مدار َ۴۷ ْ۳۹ شمالی‌ از شمالی‌ ترین‌ نقطة‌ ایران‌ (حدود ۸۰ کیلومتری‌ شمال‌ ماکو) می‌ گذرد.

همسایگان‌ ایران‌ و طول‌ مرزهای‌ مشترک‌ آنها با ایران‌ عبارتنداز :جمهوری‌ های‌ ارمنستان‌ (۴۰ )،آذربایجان‌ (۷۶۷ ) و ترکمنستان‌ (۱۲۰۶ ) در شمال‌ ،افغانستان‌ (۹۴۵ ) و پاکستان‌ (۹۷۸ کیلومتر) در شرق‌ وترکیه‌ (۴۸۶ ) و عراق‌ (۱۶۰۹ کیلومتر) در غرب‌ .طول‌ سواحل‌ ایران‌ در امتداد دریای‌ خزر از رودخانة‌ آستارا تا خلیج‌ حسینقلی‌ ۶۵۷ کیلومتر ،دریای‌ عمان‌ از خلیج‌ گواتر تا بندرعباس‌ ۷۸۴ کیلومتر و خلیج‌ فارس‌ از بندر عباس‌ تا دهانة‌ اروندرود نیز ۱۲۵۹ کیلومتر است‌ که‌ در مجموع‌ پیرامون‌ ایران‌ بالغ‌ بر ۸۷۳۱ کیلومتر می‌ باشد .

پایتخت‌ ایران‌ ،شهرتهران‌ است‌ و بنادر مهم‌ آن‌ عبارتنداز :انزلی‌ ، نوشهر،بوشهر، شهید رجایی‌ ،امام‌ خمینی‌ ، آبادان‌ ، خرمشهر،بندر عباس‌

 جغرافیای‌ طبیعی‌

حدود ۹۰% خاک‌ ایران‌ در محدوده‌ فلات‌ ایران‌ واقع‌ شده‌ و کشوری‌ کوهستانی‌ محسوب‌ می‌ شود.بیش‌ از نیمی‌ ازمساحت‌ کشور را کوهها وارتفاعات‌ ،۱۴ را صحراها و کمتر از ۱۴ آن‌ را نیز اراضی‌ قابل‌ کشت‌ تشکیل‌ داده‌ است‌ .

ارتفاعات‌ ایران‌ رابطور کلی‌ می‌ توان‌ به‌ چهار رشته‌ کوه‌ اصلی‌ تقسیم‌ نمود که‌ عبارتند از :رشته‌ کوه‌های‌ شمالی‌ ،رشته‌ کوه‌های‌ غربی‌ ، رشته‌ کوه‌ های‌ جنوبی‌ و کوههای‌ مرکزی‌ و شرقی‌ .

کوه‌های‌ شمالی‌ از کوه‌های‌ آرارات‌ در ترکیه‌ شروع‌ شده‌ ،به‌ ترتیب‌ باکوه‌های‌ علمدار، سهند، سبلان‌ ، کوههای‌ طالش‌ ، کوههای‌ قافلانکوه‌ در آذربایجان‌ ، رشته‌ کوه‌ های‌ البرز در شمال‌ تهران‌ و قسمت‌ جنوبی‌ استانهای‌ گیلان‌ و مازندران‌ ،رشته‌ کوه‌های‌ آلاداغ‌ ،بینالود ،هزار مسجد وقره‌ داغ‌ در خراسان‌ ادامه‌ یافته‌ ،در افغانستان‌ به‌ کوه‌های‌ هند وکش‌ می‌پیوندد. بلندترین‌ نقطه‌ این‌ کوه‌ها، قلة‌ دماوند با ۵۶۷۱ متر ارتفاع‌ است‌ که‌ بلندترین‌ نقطة‌ ایرن‌ نیزمحسوب‌ می‌ شود.

رشته‌ کوه‌های‌ غربی‌ نیز از آرارات‌ شروع‌ شده‌ واز شمال‌ غربی‌ به‌ سوی‌ جنوب‌ شرقی‌ امتداد داشته‌ و کوههای‌ ساری‌ داش‌ ، چهل‌ چشمه‌ ،پنجه‌ علی‌ ، الوند ،کوه‌های‌ بختیاری‌ ،پیشکوه‌ وپشتکوه‌ ،اشتران‌ کوه‌ و زردکوه‌ رادربرمی‌ گیرد که‌ تقریبا" تمام‌ این‌ سلسله‌ کوه‌ها را در مجموع‌ رشته‌ کوه‌ زاگرس‌ می‌ نامند .بلندترین‌ نقطه‌ این‌ رشته‌ ، قله‌ دینار (دنا) است‌ که‌ ۴۴۰۹ متر ارتفاع‌ دارد.

رشته‌ کوه‌ های‌ جنوبی‌ از خوزستان‌ تا سیستان‌ و بلوچستان‌ امتداد یافته‌ وبه‌ کوه‌های‌ سلیمان‌ در پاکستان‌ می‌ پیوندد و شامل‌ کوه‌های‌ سپیدار، میمند، کوه‌های‌ بشاگرد و کوه‌ بم‌ پشت‌ می‌ باشد.

کوههای‌ مرکزی‌ و شرقی‌ عمدتا" شامل‌ کوه‌های‌ کرکس‌ ، شیرکوه‌ ،کوه‌ بنان‌ ،جبال‌ بارز،بزمان‌ وتفتان‌ بوده‌ و بلندترین‌ نقطه‌ این‌ کوه‌ها ،کوه‌ هزار(۴۴۶۵ متر) می‌ باشد .

اکثر رودهای‌ جاری‌ درایران‌ کم‌ آب‌ بوده‌ وتنها رود قابل‌ کشتیرانی‌ آن‌ ،رود کارون‌ است‌ .رودهای‌ ایران‌ در چهار حوضة‌ عمدة‌ دریای‌ خزر ،خلیج‌ فارس‌ و دریای‌ عمان‌ ، دریاچة‌ ارومیه‌ و آبریزهای‌ داخلی‌ جریان‌ دارند.

مهمترین‌ رودهای‌ حوضة‌ خلیج‌ فاس‌ و دریای‌ عمان‌ عبارتنداز :کارون‌ ،جراحی‌ ،کرخه‌ ،دز، زهره‌ ،مند ،هندیجان‌ ،دالکی‌ ، سیمره‌ ،تیاب‌ ، شور،اروند رود، کل‌ ،مهران‌ ،الوند، میناب‌ ، سرباز و باهوکلا ت‌ .

سیمینه‌ رود، زرینه‌ رود،آجی‌ چای‌ (تلخه‌ رود)و نازلو چای‌ ،از رودهایی‌ هستند که‌ به‌ دریاچه‌ ارومیه‌  می‌ ریزند.

رودهای‌ عمدة‌ حوضة‌ دریای‌ خزر عبارتنداز: قزل‌ اوزن‌ ، سفید رود، شور،اهرچای‌ ،زنجان‌ چای‌ شاهرود،قره‌ سو،ارس‌ ، چالوس‌ ،هراز،تجن‌ ،گرگان‌ واترک‌ .

همچنین‌ رودهای‌ بمپور، هلیل‌ رود، ماشکل‌ ، شور، کال‌ شور، جوین‌ ،کر، زاینده‌ رود،حبله‌ رود،قره‌ چای‌، کرج‌ ،جاجرود وکشف‌ رود نیزبه‌ حوضه‌های‌ داخلی‌ می‌ ریزند.

خلیج‌ فارس‌ که‌ درجنوب‌ ایران‌ واقع‌ شده‌ و ارتباط‌ دریایی‌ کشور را از طریق‌ تنگة‌ هرمز و دریای‌ عمان‌ با سایر نقاط‌ جهان‌ تأمین‌ می‌ کند، در حدود ۲۴۰۰۰۰ کیلومتر مربع‌ وسعت‌ دارد.

وسیعترین‌ جزیره‌های‌ ایران‌ که‌ عمدتا" در خلیج‌ فارس‌ و تنگة‌ هرمز واقع‌ شده‌اند عبارتنداز:قشم‌ (۱۴۹۱ کیلومترمربع‌ ) ، کیش‌ (۷/۸۹ )، لاوان‌ (۷۶ )، لارک‌ (۷/۴۸)، هرمز(۹/۴۱)، هنگام‌ (۶/۳۳ )،اشک‌ (۳/۲۶ کیلومتر مربع‌ در دریاچة‌ ارومیه‌ )، فارور بزرگ‌ (۲/۲۶ )، هندورابی‌ (۱/۲۱)، خارک‌ (۵/۲۰ )، مینو(۸/۱۷ )، وسری‌ (سیری‌ ۳/۱۷ کیلومتر مربع‌ ).

دریای‌ خزر با ۲۰۰/۴۲۴ کیلومتر مربع‌ وسعت‌ (بزرگترین‌ دریاچة‌ جهان‌ ) در شمال‌ ایران‌ واقع‌ شده‌ و ارتباط‌ دریایی‌ ایران‌ را با کشورهای‌ اروپائی‌ از طریق‌ آبراهه‌ های‌ ولگا ودن‌ در کشور روسیه‌ برقرار می‌ کنند. آب‌ بیشتر دریاچه‌ های‌ ایران‌ شور است‌ و بزرگترین‌ آنها عبارتنداز: ارومیه‌ (۴۸۶۸ کیلومتر مربع‌ )، نمک‌ (۱۸۰۶)، هامون‌ جازموریان‌ (۱۰۹۷ )، بختگان‌ (۷۵۰ )، طشک‌ (تشک‌ ۴۴۲ )، مهارلو(۲۰۸ )، حوض‌ سلطان‌ (۵/۱۰۶ )، فامور (پریشان‌ ۴۳)و زریوار (۵/۸ کیلومتر مربع‌ ).

در حدود ۱۸۰۲۰۰ کیلومتر مربع‌ از خاک‌ ایران‌ را جنگل‌ پوشانده‌ که‌ حدود ۵/۵۵ % آن‌ مربوط‌ به‌ جنگل‌ های‌ بلوط‌ غرب‌ کشور است‌ و «جنگل‌ های‌ شمال‌ » در حاشیة‌ جنوبی‌ دریای‌ خزر ۱۹% ،جنگل‌ های‌ پستة‌ پراکنده‌ در جنوب‌ وشرق‌ ۳/۱۳ % ، جنگل‌ های‌ کوهستانی‌ ارس‌ ۶/۶ % ،و جنگل‌ های‌ گرمسیری‌ و کویری‌ نیز ۶/۵ % آن‌ را تشکیل‌ می‌ دهد.

کشور ایران‌ داری‌ آب‌ وهوایی‌ متنوع‌ و متفاوت‌ بوده‌ و با مقایسه‌ نقاط‌ مختلف‌ کشور این‌ تنوع‌ رامی‌ توان‌ به‌ خوبی‌ مشاهده‌ نمود . ارتفاع‌ کوه‌های‌ شمالی‌ ، غربی‌ و جنوبی‌ به‌ قدری‌ زیاد است‌ که‌ از تأثیر کلی‌ بادهای‌ مرطوب‌ دریای‌ خزر ،دریای‌ مدیترانه‌ و خلیج‌ فاس‌ در نواحی‌ ایران‌ جلوگیری‌ می‌ کند. به‌ همین‌ سبب‌ دامنه‌ های‌ خارجی‌ این‌ کوه‌ها دارای‌ آب‌ وهوای‌ مرطوب‌ بوده‌ و دامنه‌ های‌ داخلی‌ آن‌ خشک‌ است‌ .

در کرانه‌ های‌ جنوبی‌ دریای‌ خزر آب‌ و هوا معتدل‌ ،و میزان‌ بارندگی‌ آن‌ به‌ خصوص‌ در سواحل‌ غربی‌ گیلان‌ بیشتر از سایر نقاط‌ است‌ . مقدار متوسط‌ گرمای‌ سالانه‌ دراین‌ نواحی‌ در حدود ۱۸ درجه‌ سانتیگراد می‌ باشد .

آب‌ وهوای‌ قسمت‌ غربی‌ کشور مدیترانه‌ای‌ است‌ که‌ در نواحی‌ جنوبی‌ آن‌ آب‌ وهوای‌ نیمه‌ صحرایی‌ گرم‌ نیز بر آن‌ تأثیر می‌ گذارد .دراین‌ نواحی‌ تابستانها با گرمای‌ شدید در دره‌ها و هوای‌ معتدل‌ در ارتفاعات‌ همراه‌ بوده‌ و در زمستانها هوای‌ معتدل‌ در دره‌ ها و سرمای‌ شدید در ارتفاعات‌ حکمفرمااست‌ .

در نواحی‌ جنوبی‌ ،با وجود هوای‌ مرطوبی‌ که‌ در سرتاسر این‌ منطقه‌ حاکم‌ است‌، میران‌ حرارت‌ دراین‌ قسمت‌ ها بالا بوده‌ ، به‌ طوری‌ که‌ حداکثر گرما در خوزستان‌ به‌ ۵۴ درجه‌ سانتیگراد نیز می‌رسد .از ویژگیهای‌ این‌ ناحیه‌ تابستانهای‌ گرم‌ و زمستانهای‌ معتدل‌ است‌ و اختلاف‌ درجه‌ حرارت‌ در فصول‌ مختلف‌ و شب‌ و روز ،زیاد نیست‌ .به‌ علت‌ وجود کوه‌های‌ البرز درشمال‌ و رشته‌ کوه‌های‌ زاگرس‌ در غرب‌ کشور، همانگونه‌ که‌ ذکر شد ، نواحی‌ داخلی‌ فلات‌ ایران‌ دارای‌ آب‌ و هوای‌ خشک‌ وبیابانی‌ است‌ . در کوهپایه‌ های‌ شمالی‌ و غربی‌ اثراتی‌ از آب‌ وهوای‌ معتدل‌ مجاور در آن‌ وجود داشته‌ و هرچه‌ از غرب‌ به‌ شرق‌ و ازشمال‌ به‌ جنوب‌ برویم‌ از اثر بادهای‌ مرطوب‌ کاسته‌ شده‌ و گرمای‌ هوا نیز افزایش‌ می‌ یابد. درقسمت‌ پست‌ مرکزی‌ ،شرقی‌ و جنوب‌ شرقی‌ ایران‌ آب‌ وهوای‌ بیابانی‌ حکمفرماست‌ . که‌ ازمشخصا ت‌ آن‌ سرمای‌ شدید زمستانهاو گرمای‌ سوزان‌ تابستانهاو اختلاف‌ فاحش‌ بین‌ در جه‌ حرارت‌ شب‌ و روز می‌ باشد

 

 

موقعیت جغرافیایی مازندران

 

استان مازندران در شمال ایران قرار دارد.حد شمالی آن دریای مازندران،حد شرقی آن استان گلستان،حد جنوبی آن استانهای سمنان،تهران و قزوین و حد غربی آن استان گیلان می باشد

ناهمواریهاشکل ناهمواریهای استان مازندران به گونه ای است که به روشنی می توان آنها را به دو قسمت جلگه ای و کوهستانی تقسیم کرد.امتداد و جهت رشته کوههای البرز،به صورت دیواری مرتفع در مسافتی طولانی،خط ساحلی و جلگه های کناره ای دریای مازندران را محصور کرده است.

بدین علّت،تقریباً در سراسر استان،شیب زمین از ارتفاعات به سوی جلگه و دریای مازندران (از شمال به جنوب به سوی سواحل جنوبی،واز شرق به غرب به سوی سواحل شرقی دریا) کاهش

می یابد.در محل تلاقی جلگه و کوهپایه های شمالی البرز،به علّت شدّت فرسایش و تراکم آبرفت،قسمتی از ناهمواری های قدیمی به وسیله رسوبات جدیدتر پوشیده شده و تنها در بعضی نقاط به صورت تپه ظاهر شده اند.

در قسمت جلگه ای در سواحل جنوبی و شرقی دریای مازندران،تحت تأثیر نسیم دریا و بادهای محلی،تپه های ماسه ای ساحلی تشکیل شده و سدی طبیعی و کم ارتفاع بین دریا و جلگه پدید آورده اند

الف) کوهها:

رشته کوههای البرز که بر اثر کوهزایی آلپی دوره ترشیاری تشکیل شده است.جلگه های ساحلی استان مازندران را از قسمت داخلی ایران جدا نموده است.نیمه شرقی البرز غربی و تمام البرز مرکزی و قسمتس از البرز شرقی در محدوده استان مازندران قرار دارند.بدین ترتیب،همراه با سایر عوامل طبیعی،شرایط جغرافیایی خاصی پدید آمده است.رشته کوههای البرز در مازندران،به وسیله رودهای بزرگی از قبیل چالوس،هراز،بابل،تالار و نکا،که بر دامنه شمالی آن جاری هستند،به واحدهای کوهستانی مشخص تقسیم می شود.با توجه به تفاوتهای محلی ناحیه ای،در محدوده استان مازندران نیز می توان البرز را در جهت غربی- شرقی،به سه واحد غربی،مرکزی و شرقی تقسیم کرد.

ب) جلگه های ساحلی:

حد فاصل خط ساحلی دریای مازندران و کوهپایه های شمالی البرز،نوار جلگه ای وسیعی که عرض متغیر دارد،از غرب تا شرق استان مازندران گسترده شده است.در اعصار یخچالی و بین یخچالی دوره کواترنری به تبعیت از شرایط آب وهوایی،نوسان شدیدی در سطح آب دریای

مازندران پدید می آمده است،به طوری که در آخرین عصر یخچالی،سطح آب دریای مازندران دها متر بالا تر از سطح دریاهای آزاد بوده و گستره جنوبی و شرقی آن تا کوهپایه های البرز می رسیده است.پس از آن،به علت عقب نشینی دریای مازندران،فرسایش شدید آبی و تراکم آبرفت رودهای حوضه ی اراضی وسیع و همواری در سواحل دریا به وجود می آید ولی عرض و وسعت آنها تحت تأثیر شرایط محلی و ترکیب عوامل مؤثر قرار داشته است.

در پیدایش و گسترش جلگه های ساحلی استان مازندران،عواملی از قبیل میزان آب رودها،وسعت حوزه رودها،شیب بستر رودها،مقاومت سنگها و عمق دریا مؤثر بوده اند.ولی این عوامل در هر نقطه،با توجه به شرایط محلی،به نسبتهای مختلفی با هم ترکیب شده و توجیه کننده ویژگیها و تفاوتهای محلی و ناحیه ای جلگه ساحلی هستند.

 

آب و هوا

آب و هوای این استان را با توجه به خصوصیات دما و بارش،می توان به دو نوع معتدل خزری و مرطوب کوهستانی (معتدل و سرد) تقسیم کرد.

الف) آب و هوای معتدل خزری:

جلگه های غربی و مرکزی استان که تا کوهپایه های شمالی البرز محدود می شود،

آب و هوای معتدل خزری دارند.در این نواحی،به علت نزدیکی به دریای مازندران،دیوار کوهستانی البرز و کمی فاصله بین کوه و دریا،دمای معتدل و رطوبتی زیاد دارد،به طوری که میزان بارندگی سالیانه به ۱۳۰۰ میلی متر می رسد،و توزیع فصلی باران متناسب و دوره ی خشکی بسیار کوتاه است.

به علت رطوبت نسبی بالا و پوشش ابری مداوم آسمان و کمی ارتفاع،دمای هوا معتدل و دامنه گرمای آن محدود می باشد و تابستانهای گرم ومرطوب(در سواحل شرجی) و زمستانهای معتدل و مرطوب دارد و یخبندان به ندرت اتفاق می افتد.قسمتهای شرقی این ناحیه،شرایطی مشابه آب و هوای معتدل مدیترانه ای دارد.

ب) آب و هوای معتدل کوهستانی:

با افزایش تدریجی ارتفاع از اراضی جلگه ای به سوی دامنه شمالی ارتفاعات البرز و دوری از دریای مازندران،تغیرات خاصی در آب و هوای استان بوجود می آید.به طوری که در نوار ارتفاعی تقریباً ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متری (از غرب تا شرق) شرایط آب و هوای معتدل کوهستانی دارد که زمستانهای سرد یخبندان و طولانی،و تابستانهای معتدل و کوتاه دارد.از ویژگیهای اصلی این محدوده،کاهش میزان بارندگی سالانه و دمای هوا است.قسمتی از ریزشهای جوی در این نواحی بصورت برف بوده و تا اوایل دوره گرم در سطح زمین انباشته هستند.

ج) آب وهوای سرد کوهستانی:

در قلل کوهستانی مرتفع دامنه شمالی البرز در نوار ارتفاعی بالای ۳۰۰۰ متری، دمای هوا به شدت پایین می آید و یخبندانهای طولانی ایجاد می کند و بدین جهت زمستانهای سرد و طولانی و تابستانهای کوتاه و خنک دارد.

در این قلمرو،ریزش غالباً به صورت برف است که به علت سردی هوا، در دوره سرما روی هم انباشته شده وتا اواسط دوره گرما نیز دوام می آورند.در این محدوده آب و هوایی، در قلل منفردی مانند علم کوه،تخت سلیمان،دماوند،شرایط تشکیل یخچالهای کوهستانی و انباشت دایمی برف فراهم شده است.بدین جهت،حتی در گرمترین ماههای تابستان نیز ذخایر برف و یخ در این نقاط وجود دارد.

 

پوشش گیاهی

استان مازندران به دلیل موقعیت جغرافیایی شرایط آب و هوایی و جنس خاک،پوشش گیاهی متنوعی از قبیل جنگل انبوه، چمنزار و استپ برخوردار است.مجاورت دریای مازندران و رشته کوههای البرز سبب شده است که به تبعیت از آب و هوا در دامنه شمالی البرز از خط ساحلی دریای مازندران تا قلل مرتفع،بر حسب افزایش ارتفاع،پوشش گیاهی متنوعی به صورت نوارهای مشخص به وجود آیند.به طور کلی،پوشش گیاهی این استان را می توان به جنگل و مرتع تقسیم کرد:

جنگل

از غرب تا شرق استان و از جلگه ساحلی تا ارتفاعات ۲۵۰۰ متری،جنگلهای انبوه خزری،به صورت نواری،دامنه شمالی البرز را فرا گرفته است.در این جنگلها در جهت شمالی - جنوبی وغربی – شرقی بر حسب تغییر شرایط محلی مانند آب و هوا،ارتفاع،جنس خاک و سنگها و شیب دامنه ها تغییرات گیاهی مشخصی به وجود می آید.از این نظر،مازندران یکی از نقاط نادر جهان به شمار می رود.به طور کلی،در این جنگلها غلبه با درختان پهن برگ است که تا ارتفاع ۱۸۰۰ متری گسترش دارند.بعد از آن تا ارتفاع ۲۵۰۰متری،درختان سوزنی برگ ظاهر می شوند.بالا تر از آن،شرایط رویش گونه های درختی محدود می گردد و پوشش گیاهی به چمنزار (همانند چمنزارهای آلپی اروپا) تبدیل می شود که در بهار و تابستان سبز می شوند.در جهت غرب به شرق نیز تغییر گونه های درختی و تراکم جنگل محسوس است.در گذشته جنگل متراکمتر بوده و گسترش شمالی بیشتری داشته است،ولی به علت رشد جمعیت،توسعه کشاورزی و بهره برداری فزاینده،از وسعت جنگل کاسته شده و حد شمالی آن نیز به کوهپایه های البرز محدود گردیده است.جنگلهای استان از درختهای متنوعی تشکیل شده است که مهمترین آنها عبارتند از بلند،مازو،مَمرَز،آزاد،انجیری،توسکا،زبان گنجشک، شاه بلوط،شمشاد،افرا، نمدار،نارون(مَلج یا اوجا) و راش.این جنگلها در اقتصاد،صنایع،اشتغال،شرایط آب و هوایی، آبهای سطحی و زیر زمینی و خاک استان مازندران نقش مهمی دارند.

مرتع

به طور کلی،چمنزارهای کوهستانی، گیاهان زیر جنگل و گیاهان استپی مراتع استان را تشکیل میدهند،این مراتع بر حسب ارتفاع و فصل مورد استفاده قرار می گیرند.مراتع ییلاقی به صورت چمنزار در ارتفاعات البرز در بالای حد جنگلهای سوزنی برگ گسترش دارند و در فصل تابستان مورد استفاده دامداران استان قرار می گیرند.این مراتع توأم با گیاهان جنگلی،وسعت زیادی دارند و از نظر ارزش اقتصادی جزو مراتع خوب کشور به شمار می روند.

 

زندگی جانوری

استان مازندران به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اکولوژیک، مجاورت دریا با کوه، دریاچه های فصلی، تنوع پوشش گیاهی و آب وهوایی، زندگی جانوری متنوعی دارد و مجموعه ای از جانوران کوهستانی، جنگلی، جلگه ای واستپی تواَم با پرندگان بومی مهاجر و آبزیان، شرایط زیستی متنوعی به وجود آورده اند.پستاندارانی از قبیل گراز،پلنگ،گربه وحشی،آهو، میش، قوچ، خرس، شغال، گرگ، گوزن وپرندگانی از قبیل شاهین، قرقاول، عقاب، کبک، و خزندگانی از قبیل مار،لاک پشت وجود دارد.در دریای مازندران و دهانه رودهای آن،انواع ماهیان استخوانی و غضروفی (ماهی سفید، کپور، سوف، ماش،اورنج و ماهیان خاویاری) یافت می شوند که زیر نظر شرکت شیلات شمال اداره

می شود.

 

 

 

زبان و لهجه

زبان طبری یا مازندرانی، بازمانده ی زبان ایرانیان قدیم است که دیرتر وکمتر از سایر زبانها تحت تاَثیر زبانهای بیگانه ای چون عربی، مغولی، تاتاری قرار گرفته است.تا قرن پنجم هجری، پادشاهان طبرستان به خط پهلوی می نوشتند و سکه می زدند. دو کتیبه که به خط پهلوی در رِسِکت، واقع در دودانگه ساری، و گنبد لاجیم واقع در سوادکوه به دست آمده است مؤیّد این مطلب است.

فرهنگ وآداب و رسوم

از فرهنگ مردم مازندران در قبل از اسلام اطلاع دقیقی در دست نیست،ولی در دوره اسلامی مدارس بسیاری برای فرا گرفتن علوم قدیمه دایر شده است.از دانشمندان و علمای این خطّه می توان ابن جریر طبری،مرز بان بن رستم،شیخ طبرسی و… را نام برد.

از علمای دین ومذهب می توان حضرت آیت الله میرزا هاشم آملی، حضرت آیت الله جوادی آملی،حضرت آیت الله حسن زاده آملی و… را نام برد.

 

ویژگی های اقتصادی

از نظر کشاورزی، مازندران یکی از مناطق مهم اقتصادی کشور به حساب می آید.در حدود۳۵۰۰۰۰هکتار از کل مساحت استان،زیر کشت برنج، پنبه، گندم، جُو، دانه های روغنی، مرکبات و چای قرار دارد.

برنج از محصولات مهم کشاورزی استان مازندران است.برنج از خانواده غلات بوده و خواستگاه اصلی آن آسیای موسمی می باشد که به وسیله اعراب به کشورهای خاورمیانه انتقال یافته است.از دیگر محصولات مهم استان مازندران، دانه های روغنی است که شامل سویا(لوبیای روغنی)،آفتابگردان و کُنجد می باشد.همچنین از ذرت و تخم پنبه نیز در روغنکشی بهره برداری می شود.

کشت چای، باغداری،پرورش دام و طیور،ماهیگیری،نیز در بین مشاغل مختلف وجود دارد و چرخ اقتصاد و صنعت مازندران را می چرخاند.معادن گوناگونی از قبیل زغال سنگ، فلورین، سُرب، باریت، سنگ آهک و مرمریت، سنگ گچ، معدن پوکه، سیلیس نیز در استان مازندران وجود دارد.صنایع نساجی - صنایع ماشینی - صنایع غذایی - صنایع ساختمانی نیز در مازندران فعالیت های خوبی را دارند که بعضی از آنها همچون صنایع نساجی مازندران، و در صنایع غذایی، کاله آمل و روغن غنچه صادرات جهانی دارند.

 

 

 

 

جاذبه های جهانگردی

استان مازندران با توجه به موقعیت جغرافیایی.وضعیت ناهمواری.شرایط مساعد آب وهوایی،وزش بادهای مرطوب،مجاورت با دریای مازندران،وجود سواحل طولانی،شبه جزیره میان کاله،پوشش گیاهی متنوع و سرسبز، حیات وحش، رود های متعدد، چشمه سارهای فراوان،آبهای معدنی وآب گرم(چشمه های آب معدنی آب اَسک، عمارت، رامسر، لاریجان، قُرمرض، آمولو، اِسترا باکو)، مناظر دلپذیر و پارکهای طبیعی، وجود آثار تاریخی،آداب و رسوم متنوع،مراکز فرهنگی،اماکن مذهبی،صنایع دستی، صید وشکار، فعالیتهای ورزشی وتفریحی(شنا کردن در مناطق حفاظت شده، سوارکاری در کنار ساحل و در جنگل، و در زمستان اسکیت در مناطق حفاظت شده وپیست های استاندارد و                           …)،

جاذبه های قوی جهانگردی دارد. از مراکز تفریحی و جذب جهانگرد در استان را می توان سواحل دریای مازندران، پارکهای طبیعی(دشت ناز ساری، پارک جنگلی آمل، سی سَنگان و چالوس)،کاخهای سلطنتی رژیم گذشته(صفی آباد بهشهر،رامسر)، واماکن متبرکه گوناگون را نام برد.تقسیمات سیاسی استانطبق آخرین تقسیمات کشوری،استان مازندران دارای۱۵شهرستان و۳۸بخش است.این استان،۳۶شهر دارد،بیشترین جمعیت شهری استان، به ترتیب، در ساری، آمل، بابل و قائم شهر متمرکزند.

  • رضا آخرتی

نظرات  (۱)

  • محمد امین حسن پور
  • با سلام وخسته نباشید
    اقای آخرتی من جلسه بعد از قسمت اول کنفرانس می دهم
    با تشکر
    پاسخ:
    ممنون از لطف شما حتما از کنفرانش شما استفاده خواهیم کرد
    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی