استان مازندران

بسمه تعالی

استان مازندران

مازندران (به مازندرانی: مازندرون یا مازرون) استانی در شمال ایران و در کرانه‌های جنوبی دریای مازندران می‌باشد. شهرستان ساری ، مرکز مازندران می باشد. این استان هم مرز با استان‌های گلستان، سمنان، تهران، البرز، قزوین و گیلان است.قله دماوند مرتفع‌ترین قله ایران در مازندران و در شهرستان آمل قرار دارد. این استان از لحاظ جاذبه‌های گردشگری و جذب توریست رتبه یک را در ایران دارا است و از جنگل، دشت، کوه، تاریخ و دریا سود بسزایی می‌برد. مازندران بلندترین (دماوندکوه) و پست ترین(دریای مازندران) نقاط ایران را در خود جای داده است. این استان یکی از پرجمعیت‌ترین مناطق از لحاظ تراکم جمعیتی و یکی از غنی‌ترین آنها از لحاظ منابع گوناگون زیرزمینی می‌باشد. این استان دارای ۲۲ شهرستان است. مازندران قدیمیترین مردم را در جهان از نظر یک جا نشینی دارد. روز ۱۴ آبان هم روز مازندران نام گذازی شده است.

مردم مازندران به زبان مازندرانی یا تبری وگیلکی وفارسی سخن می‌گویند. مازندران با جمعیتی بیش از ۴ میلیون نفر و حدود ۴/۳ درصد جمعیت کشور از وسعتی معادل ۱/۴۶درصد ایران برخوردار است. اما قرار گرفتن آن در ساحل جنوبی بزرگترین دریاچه جهان موسوم به دریای مازندران یا کاسپین یا خزر و همجواری با چهار کشور ساحلی این دریا یعنی ترکمنستان، قزاقستان، روسیه و آذربایجان از یک سو و قرار گرفتن در شمال کلان شهر تهران (پایتخت ایران) از موقعیت جغرافیایی استراتژیکی برخوردار است. امتیاز حمل و نقل دریایی با کشورهای همسایه از طریق منطقه ویژه و بندر قدیمی نوشهر، و منطقه ویژه و جدید امیرآباد بهشهر و اسکله نفتی نکا در شرق مازندران، اتصال آن به شبکه سراسری راه آهن کشور، وجود سه فرودگاه (بین المللی) ساری (فرودگاه دشت ناز)، نوشهر{قدیمی ترین فزودگاه مازندران} و رامسر، برخورداری از سه جاده شوسه ارتباطی با استان تهران، و اقدام به سرمایه گذاری در طرح در دست ساخت بزرگراه تهران ـ شمال (نوشهر) با امکان دسترسی سریع با فاصله کوتاه ۱۲۰ کیلومتر ارتباط تهران ـ مازندران، عبور خطوط بین المللی فیبر نوری، شبکه ارتباطی بسیار قوی و گسترده‌ای را در مسیر کریدور بین المللی شمال ـ جنوب از هلسینکی (فنلاند)، به بندر لاوان (روسیه) تا ساحل دریای خزر فراهم آورده‌است. و همچنین جاده بین المللی هراز در این استان باعث ترددهای بالایی شده‌است.

 

 

 

شهرستان‌های استان مازندران
شهرستان	جمعیت۱۳۹۰	مساحت	پیش شماره تلفنی
شهرستان آمل	۳۷۰٫۴۰۹	۳۰۷۴٫۴	۰۱۲۱
شهرستان بابل	۴۹۵٫۹۹۷	۱۵۷۸٫۱	۰۱۱۱
شهرستان بابلسر	۱۲۵٫۴۰۹	۲۴۶٫۵	۰۱۱۲
شهرستان بهشهر	١۵۵٫٢۴٧	۱۴۱۶٫۲۷	۰۱۵۲
شهرستان جویبار	٧٣٫۵۵۴	۲۸۵٫۵	۰۱۲۴
شهرستان چالوس	۳۸٫۶۹۴	۱۵۹۷٫۳	۰۱۹۱
شهرستان کلاردشت	۳۹٫۵۴۸	۰۰۰	۰۱۹۱
شهرستان رامسر	۶٨٫٣٢٣	۷۲۹٫۸	۰۱۹۲
شهرستان ساری	۴۷۰٫۰۱۲	۳۰۸۵٫۳	۰۱۵۱
شهرستان سوادکوه	۷۰٫۵۹۰	۲۰۷۸	۰۱۲۴
شهرستان شمالی	۰	۰۰۰	۰۱۲۴
شهرستان سیمرغ	۳۳٫۰۱۲	۰۰۰	۰۱۲۳
شهرستان تنکابن	١۵٣٫٩۴٠	۲۱۴۰	۰۱۹۲
شهرستان عباس آباد	۴٧٫۵٩١	۰۰۰	۰۱۹۲
شهرستان فریدون‌کنار	۵۸۳٫۳۶	۹۹٫۲	۰۱۱۲
شهرستان قائم‌شهر	۲۷۴٫۰۳۹	۴۵۸٫۵	۰۱۲۳
شهرستان گلوگاه	٣٨٫٨۴٧	۴۵۱٫۲۳	۰۱۵۲
شهرستان محمودآباد	٩۶٫٠١٩	۲۶۲٫۸	۰۱۲۲
شهرستان میاندرود	۵۵٫٧٧۶	۴۹۹٫۲	۰۱۵۱
شهرستان نکا	١١١٫٩۴۴	۱۳۵۸٫۸	۰۱۵۲
شهرستان نوشهر	١٢٨٫۶۴٧	۱۷۱۶٫۵	۰۱۹۱
شهرستان نور	۱۱۰٫۰۵۸	۲۶۷۵	۰۱۲۲

 

طبیعت :

            شالیزاری در مازندران

 

                                                                                      خانه‌ای در میان جنگلهای مازندران

مازندران به خاطر جغرافیای گوناگون آن که شامل جلگه‌ها، علفزار‌‌ها، بیشه‌ها و جنگل‌های هیرکانی با صدها گونه گیاهی منحصر به فرد در جهان است و آب و هواهای گوناگون از سواحل شنی با پست‌ترین نقطه، تا کوهستان‌های ناهموار و پوشیده از برف البرز با داشتن یکی از هفت آتشفشان معروف دنیا، کوه دماوند، شناخته شده‌است. رشته کوه‌های البرز هم‌چون سدی بلند مازندران را به دو قسمت جلگه‌ای و کوهستانی تقسیم نموده است و به همین دلیل این استان از قسمت داخلی ایران جدا شده‌است. بخشی از البرز غربی و البرز شرقی و تمامی البرز مرکزی در این محدوده قرار دارد و شیب زمین از منطقه کوهستانی به سوی جلگه و دریا کاهش می‌یابد. رشته کوه‌های البرز دارای کوه‌های فرعی است که از جنوب به شمال و یا به موازات دریا کشیده شده‌است. از مرتفع‌ترین قلل مازندران می‌توان (بادله کوه) (کوه چنگی) و (کوه سفید) را در شهرستان ساری نام برد. بلندترین قله‌هایی که به موازات دریا کشیده‌شده‌است عبارتند از سیالان با ارتفاع ۴۱۲۵ متر از سطح دریا و (تخت سلیمان) با بیش از ۴۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا در جنوب شرقی شهرستان تنکابن و (قله شور) (کلارآباد) و (سیاه سنگ) در شهرستان نوشهر.

 

آب و هوا :

آب و هوای مازندران با توجه به وجود دریا، کوه و جنگل به دو نوع معتدل مرطوب و کوهستانی تقسیم می‌شود.

• آب و هوای معتدل و مرطوب:

وجود دریای خزر و رشته کوه‌های البرز و نزدیکی این دو مظهر طبیعت به یکدیگر در نواحی جلگه‌ای تا کوهپایه‌های شمالی البرز، آب و هوای معتدل و مرطوب را به وجود آورده‌است، تابستان‌های آن به ویژه در سواحل دریا، گرم و مرطوب است. زمستان‌های این نواحی معتدل و مرطوب و به ندرت یخ بندان می‌شود.

• آب و هوای کوهستانی:

شامل آب و هوای معتدل کوهستانی و آب و هوای سرد کوهستانی است. دوری از دریا و افزایش تدریجی ارتفاع در اراضی جلگه‌ای، تغییرات خاصی را در آب و هوای این استان پدید آورده‌است. به طوری که در ارتفاعات ۱۸۰۰ تا ۳۰۰۰ متری، آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستانی‌های سرد و یخ بندان طولانی و تابستان‌های کوتاه و معتدل وجود دارد. در ارتفاعات بالای ۳۰۰۰ متر که دمای هوا به شدت پایین می‌آید، دارای زمستانی‌های سرد همراه با یخ بندان طولانی و تابستان‌ها کوتاه و خشک است. در این نواحی هوا غالباً برفی است و در ارتفاعات مهم چون تخت سلیمان و دماوند یخچال‌های کوهستانی و طبیعی ایجاد شده‌است. میانگین میزان ریزش باران در این استان کمتر از گیلان است.

نقشه طبیعی استان مازندران

منابع آب :

دریای مازندران(کاسپین) که در بین کشورهای ایران، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان واقع شده‌است با وسعتی حدود ۳۶۰۰۰۰ کیلومتر مربع بزرگ‌ترین دریاچه جهان است. سطح آب این دریاچه در دوران‌های گذشته بالاتر از سطح دریاهای آزاد بوده‌است. %87 از آب رودخانه‌های ولگا و اورال در روسیه %7 رودخانه‌های سواحلی غربی و %۵ رودخانه سواحلی جنوبی در ایران به این دریا می‌ریزد. حجم آب دریای خزر ۷۹۳۱۹ کیلومتر مکعب است. این دریاچه یکی از میدان‌های گسترده و غنی نفتی جهان است.

رودها :

بیشتر رودهای جاری در مازندران دایمی هستند. در نواحی کوهستانی در فصل زمستان و اوایل بهار پر آب و در تابستان‌ها کم آب و گاهی خشک است. طول رودهای غرب این استان به دلیل نزدیک بودن کوه به دریا کوتاه تر و رودهای شرقی طولاتی تر است. رودهایی که از جنوب به شمال در جریان است عبارتند از: رودهای هراز، بابلرود، چشمه کیله، چالوس، تجن و تالار که به دریای خزر می‌ریزد. از دیگر منابع آب این استان دریاچه‌های کوچک محلی است که به هنگام طغیان رودها در قسمت‌هایی که سطح آب‌های زیرزمینی بالا است به وجود می‌آید و برای کشاورزی، صید و شکار مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع دیگر ذخایر آبی و مهار سیلاب (آب بندان) است که در آن ماهی پرورش می‌یابد. دریاچه دایمی (ولشت) یا (سما) در شمال غربی مرزن آباد شهرستان چالوس یکی دیگر از منابع آبی طبیعی است که از جوشش چشمه‌های اطراف تشکیل شده و از جاذبه‌های گردشگری استان است. در مازندران چشمه‌های آب معدنی فراوانی یافت می‌شود که خاصیت درمانی دارد و در معالجه امراض پوستی، مفصلی، عصبی، و گوارشی موثرند، چشمه‌های (آب اسک) (لاریجان) (آملو) و (استراباکو) در شهرستان آمل در امتداد جاده هراز و حمام‌های آب معدنی (گوگردی) در شهرهای رامسر و کتالم و سادات محله شهرستان رامسر و رینه بخش لاریجان شهرستان آمل از آن جمله‌اند.

ناهمواری‌ها

این استان قسمت جنوبى آن کوهستانى و قسمت شمالى آن جلگه‌اى ساحلى مى باشد. شیب آن به طرف مشرق در دشت گرگان است که به تدریج به ارتفاعات غربى خراسان منتهى مىگردد و به علت فراوانى نسبى آب و فرسایش کوه‌ها، آبرفتهاى ناشى از آن در دریا ته‌نشین شده و جلگه مازندران را تشکیل داده است.

سدها :

• سد لار در استان مازندران یکی از سدهای خاکی تأمین‌کننده آب آشامیدنی حوالی تهران و تأمین‌کننده آب مورد نیاز آبیاری‌های کشاورزی منطقه می‌باشد. این سد در ۷۵ کیلومتری شمال شرق تهران و در ۱۰۰ کیلومتری شهر آمل قرار دارد. مطالعات احداث این سد از سال ۱۳۳۰ آغاز شد و در نهایت در سال ۱۳۶۱ گشایش یافت. سطح حوزه آبریز این سد بالغ بر مساحت ۶۷۵ کیلومتر مربع می‌باشد و متوسط جریان آب سالانه ۴۸۱ میلیون متر مکعب دارد. از انتقال آب این سد و پیوستن آب آن به سد لتیان، جهت استفاده در نیروگاه‌های منطقه برای تولید متوسط سالانه ۱۵۰ هزار مگاوات ساعت انرژی برق-آبی استفاده می‌شود. دریاچه سد لار به دلیل نزدیکی به کوه دماوند و واقع بودن در منطقه دشت لار به یکی از گردشگاه‌های ایران تبدیل شده‌است که در سالهای اخیر بعنوان مراکز پرورش ماهی قزل آلا و ماهیگیری و همچنین ورزشهایی چون اسکی روی آب از آن استفاده می‌شود. اطراف این دریاچه در ماه اردیبهشت مملو از شقایق می‌شود که بر زیبایی‌های این منطقه می‌افزاید. بودجه برآورد شده برای ساخت سد، دویست میلیون دلار بود.

• سد شهید رجایی(سلیمان تنگه) در ۴۵ کیلومتری جنوب باختری ساری در نزدیکی روستای افراچال در منطقه‌ای کوهستانی و سر سبز واقع شده‌است. این سد در سال ۱۳۷۹ برای بازدید مسافرین و گردشگران آماده شده‌است.

اقامت شبانه در کنار رودخانه تجن، بازدید از تاج سد با گرفتن بلیط در روزها ممکن بوده و در این سد امکانات قایقرانی و اسکی روی آب برای گردشگران فراهم شده‌است. دهکده آرامش، تاج سد، اسکله شیرین رود و قهوه خانه تلاونگ از جمله مکان‌های تفریحی سد سلیمان تنگه یا همان سد شهید رجایی می‌باشند.

 

تاریخ :

غار هوتو

با کشفیات دانشمندان در غارهای هوتو و کمربند، گواهی بر زندگی انسان‌ها در ۷۵ هزار سال پیش از این بدست آمده‌است، علاوه بر این، باستان‌شناسی در گوهر تپه، که ثابت کرد مازندران بیش از ۶ هزار سال پیشینه تمدن شهری دارد، مازندران را به یکی از مهترین پایگاه‌های باستان‌شناسی در منطقه خاورمیانه و جهان شناسانده‌است و آن در فرهنگ سازی و تمدن شهرنشینی مردم در ایران نقش مهمی را ایفا کرده‌است، در حالی که آمل شهری که آن را دومین شهر کهن ایران می‌خوانند هم در این استان جا دارد و تاریخ آمل جزو تاریخ‌های اول شهری است که در زمان مردم آمارد یا همان آماردیان شکوفا شده‌است. مازندران جزوی از قلمرو پادشاهی ورگانا، و پس از آن یکی از استان‌های مهم پادشاهی طبرستان (که پس از شاه عباس طبرستان ایالتی از ایران و مازندران استانی از این ایالت شد)، بوده‌است. مردم بومی آن تپوری (مازندرانی)وآمارد و گیلک هستند، مازندران اولین پایگاه اسلامی و شیعه دوازده امامی است و خاندان مرعشی و خاندان ناصر الحق اطروش هم در مازندران به پایتخت گری آمل بوده‌اند.بعداز غلبه آریایی‌های مهاجم ومهاجرت بومیان، ساکنان جدید پس از مدتها ظاهر زیرفرمان هخامنشیان قرار گرفتند. درکتیبه بیستون سرزمین مازندران به نام پشتخوارگی ودر اوستا پزشخوارگر آمده است و مازندران قلمرو اشکانیان و آمل مرکز اصلی آن بوده است.

هم زمان بافتوحات مسلمانان از سلسله‌های پادوسبانان، آل باوند و افراسیابیان نام برده شده است که در طبرستان یاقسمتی ازآن حکومت می کرده اندو استقلال نسبی داشته‌اند. مورخان درباره‎ اولین حمله‎ مسلمین به طبرستان وحدت نظرندارند.

 

 

 

آرش کمانگیر که از آمل به مرو تیر انداخت

مازندران (طبرستان) تنها ناحیه‌ای از ایران است که در دوره اول فتوحات اعراب (۶۴۹-۶۳۷ میلادی) و حتی در زمان بنی امیه تسخیر نشد و در زمان بنی عباس (۷۶۵ میلادی) ضمیمه شد.

اقتصاد مازندران کاملاً به طبیعت پرنعمتش وابسته‌است، که از راه کشاورزی و مواد غذایی با داشتن بالاترین تولید فرآورده‌های غذایی دریایی و جنگلی و صنعتی در میان همه مناطق ایران و کشورهای همسایه از جمله خاویار، در این استان مورد بهره برداری واقع می‌شود، همچنین، صنعت گردشگری، که هر ساله بیش از دوازده میلیون مسافر از مازندران دیدن می‌کنند. غرب مازندران از نظر دریایی و شهر و مرکز مازندران از نظر سرسبز بودن جنگل‌های انبوه دارای اهمیت بوده و در ایران خود را در صدر استان گردشگری جای داده‌است.

شهرهای باستانی :

• آبسکون
• هزارجریب
• یانه سر
• تمیشه
• رستمدار
• تنکابن
• فریم
• واتاسان
• لاریجان
• دربند کلیس

نمادها :

نماد مازندران قله دماوند ، ببر مازندران ، اسب خزر ، دریا ، جنگل و شالی (برنج) است.

جاذبه‌های مذهبی :

• قدمگاه خضر
• پیر تکیه گتاب(بابل)
• امامزاده ابراهیم بابلسر
• امامزاده عباس ساری
• امامزاده عبدالله آمل
• امامزاده یحیی ساری
• حسینیه آمل
• امام زاده قاسم بابل
• امامزاده ز کریاروستای معلم کلا محمودآباد
• امامزاده فضل روستای خشتسر محمودآباد
• امامزاده قاسم محمودآباد
• امامزاده اطرب
• مسجد محدثین
•  

پل سنگی شاپور جویبار - قائمشهر

• بنای امامزاده محمد طاهر
• آرامگاه ملا محمد شهرآشوب
• آرامگاه درویش فخرالدین
• آرامگاه امامزاده سید علی کیا سلطان
• امامزاده سید ابوصالح
• آرامگاه امامزاده سید محمد زرین نوا
• امامزاده قاسم آمل
• امامزاده تاج الدین
• امامزاده ابراهیم

 

امامزاده عالی کیا سلطان نوشهر

آرامگاه درویش فخرالدین بابل

امامزاده عباس ساری

• امامزاده هاشم (هراز)
• امامزاده سید اسکندر
• امامزاده عبدالله پایین کولا
• امامزاده قاسم عیسی خندق
• امامزاده علم بازی
• امامزاده سرست
•  

سقانفار تکیه پهنه کلا

 

 

جاذبه‌های طبیعی :

پوشش جانوری :

در استان مازندران جانورانی چون خوک وحشی، پلنگ، ببر، گربه وحشی، شغال، گرگ، خرس، خرگوش، آهو، بزکوهی،میش، گربه ایرانی و روباه یافت می‌شوند و پرندگان استان شامل قرقاول، شاهین، اردک، قو، کبک، تیهو، قمری، جغد، قوش، کرکس، حواصیل و کلاغ هستند و از خزندگان می‌توان به انواع مار و لاک‌پشت اشاره کرد. در کناره‌های ساحلی انواع پرندگان مهاجر از جمله اردک، غاز، پلیکان و چنگر در فصول سرد سال دیده می‌شوند. در آبگیرها و رودهای استان نیز انواع ماهی فراوان است.

آبشارها :

مازندران به دلیل شیب تند سلسله جبال البرز که سر چشمه رودهای فراوانی است، آبشارهای کوچک و بزرگ متعددی دارد که از نواحی مختلف آن سرازیر می‌شوند و عمدتا در نواحی مرکزی این سلسله جبال قرار دارند. به طور کلی آبشارهای مازندران به دلیل شرایط طبیعی هم در کوهستان وجود دارند و هم در بیشه‌ها و جنگلها و در برخی نواحی نیز ترکیبی از مجموعه کوهستانی را توام دارند. از آنجایی که این آبشارها در ارتفاعات و دامنه‌های بلند البرز قرار گرفته‌اند دارای اقلیمی مساعد و هوایی دلپذیر به ویژه در فصول بهار و تابستان هستند. اکثر آنها محوطه‌هایی برای اتراق و چادر زدن دارند. برخی از این آبشارها عبارتند از، آبشار ایج یا ده قلو ، ساواشی ، لاسم ، چالو ، باباکلا (رنگین کمان) ، آلامل ، اکاپل ، شیخ موسی ، هفت آبشار تیرکن ، هریجان ، سواسره ، شاهاندشت ، زیار ، یخی ، تیمره ، پرومه ، آب پری ، دریوک ، شیخ علی خان ، آبشار یخی ، آبشار سوادکوه و غیره می‌باشد.

تصویر سراسرنما از باداب سورت در چهاردانگه‌ی شهرستان ساری

فرهنگ، مراسم، بازی‌ها، ویژگی، موسیقی :

زبان مردم مازندران مازندرانی است، ولی بیشتر مردم آن با زبان فارسی نیز آشنایی دارند.

گویشهای مازندرانی شامل:شهمیرزادی ، کتولی، نوری، ساروی، آملی، محمودابادی بابلی، چالوسی، تنکابنی، سوادکوهی، فیروزکوهی، هزارجریبی و لفوری می‌باشد.

 

راه‌ها :

راه‌های اصلی کشور در این استان قرار دارد و راه‌های بین المللی هراز و چالوس از جمله آنان است. راه‌های اصلی ارتباطی این استان جاده سراسری ساحلی و جاده‌های هراز قدیمترین جاده جهان و چالوس پنجمین جاده زیبا جهان و جاده فیروز کوه‌است.

نمایی از جاده هراز از بایجان

در جاده‌های ارتباطی مازندران به سوی جنوب ۱۰۷ نقطه حادثه‌خیز وجود دارد که سالیانه جان شمار زیادی از شهروندان را می‌گیرد.^[۳۰]

کشتی در دریای مازندران

راه‌های دریایی و هوایی :

مازندران از نظر راه هوایی و به خصوص دریایی یکی از مراکز مهم در خاورمیانه با دارا بودن چندین بندر تجاری و فرودگاه‌است.

• فرودگاه ها
• فرودگاه نوشهرفدیمی ترین فرودگاه مازندران
• فرودگاه رامسر
• فرودگاه(فرودگاه دشت ناز )

 

 

• راه آهن ها :

راه آهن مازندران (راه آهن شمال) نام یکی از شعبه‌های اصلی از راه آهن سراسری ایران است که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در دوران رضا شاه پهلوی، نخستین فاز آن افتتاح گردید.

این راه‌آهن دارای ۲۷ ایستگاه می‌باشد که ۷ ایستگاه آن مشترک با راه آهن خراسان است. راه‌آهن مازندران به نام راه آهن شمال نیز مشهور است و امروزه نیز برخی آن را مسیر گرگان نیز می‌نامند. حوزه استحفاظی راه آهن شمال از سوزن خروجی ایستگاه گرمسار در استان سمنان آغاز و با عبور از کوه‌های البرز و بخش‌هایی از استان تهران وارد استان مازندران و مناطق جنگلی شده و با عبور از شهرهای متعدد و مناطق جلگه‌ای وارد استان گلستان و در انتها به ایستگاه گرگان ختم می‌شود.

عبور نخستین قطار ایرانی بر روی پل ورسک.

پیشینه احداث موفق اولین راه‌آهن در ایران به سال ۱۸۸۶ میلادی با احداث خط راه آهن محمودآباد (سواحل جنوبی دریای مازندران) به آمل برمی‌گردد. این طرح اگرچه در نظر بود تا تهران ادامه یابد، ولی با کارشکنی‌های پیمانکارهای بلژیکی به شکست انجامید و خطوط آن، برچیده و از آن به عنوان تیرک‌های تلگراف استفاده شد. در سال بعد احداث راه آهن تهران- حرم شاه عبدالعظیم، و پس از آن جلفا-تبریز آغاز شد.اولین خط راه آهن نوین ایران در دوران رضا شاه پهلوی از شاهی (قائم شهر کنونی) تا بندر شاه (بندر ترکمن امروزی) کشیده گشت، پس از اتمام ساخت پل گردن در ساری اولین قطار در مهرماه ۱۳۰۸ به دستور رضا شاه پهلوی از ساری عازم بندر ترکمن گردید.پس از آن هم‌زمان با احداث راه آهن خوزستان، کارها در رشته کوههای البرز آغاز گردید، کارگران ترک در کنار سایرین و مهندسین و پیمانکاران به ویژه آلمانی‌ها، کار ساخت تونل‌ها و پل‌ها را پیگیری کردند.

 

 

صنایع دستی مازندران :

از صنایع دستی موجود در استان مازندران می‌توان به قالی بافی، گلیم بافی، جاجیمچه بافی، بافت گلیچه، چوقا، شمد و ملحفه، سوزن دوزی، رنگرزی و چاپ سنتی سفالگری و سرامیک سازی، فرآورده‌های پوست و چرم، هنرهای مرتبط با فلز، هنرهای مرتبط با چوب، حصیر بافی، طراحی سنتی و نگارگری، صحافی و جلد سازی سنتی، صنایع دستی دریایی عروسک سازی اشاره کرد. قالی بافی و گلیم بافی از رشته‌های اصلی و اساسی مازندران نیست ولی در استان بافته می‌شود. در شرایطی که فرش در بعضی مناطق حرف اول برای ابراز وجود دارد تنها شهرت خود را در مازندران به سایر رشته‌ها واگذار کرده‌است و نقشه‌هایی که درمازندران بافته می‌شود مربوط به سایر مناطق است.

سوغات :

آغوز نون، کماج، نصیری، بهاردونه، پشتِ زیک، پیسن گُندلهِ، آب دندان، نان کوهی، عسل کوهی، رشته به رشته، شکر قرمز، شربت بهار نارنج، مربای بهار نارنج، آلبالو، انار، انار جنگلی، بادمجان ترشی، سیر ترشی، هفت بیجار، ترشی یارسی، مربای پرتقال، گردو و سیب، صنایع چوبی، حصیر، گلیم، جاجیم، جوراب بافی، موج بافی، پارچه (چوغا، باشلق، وازشمد)، نمد، سفال، برنج، ماهی، ازگیل، کندس، گل کاسنی، کلوچه، برنج (شالی)، نارنگی، پرتغال، انواع مرکبات، غذاهای شمالی مانند مرغ و اردک و ماهی شکم پر و آش ترش، آش ماست، مرباها و ترشیجات و شیر و دوغ و کره محلی از مهمترین مواد غذایى هستند که بعنوان سوغاتى مازندران محسوب میشوند.